به گزارش رونویس، قاسم ترخان، عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: 1- وقایعی که در عالم طبیعت رخ می‌دهند، نظیر خشکسالی بی‌شک دارای منشأ طبیعی هستند و عواملی در آن‌ها دخالت داشته‌اند. به هرحال انسان یا از وضعیت اقلیمی استفاده می‌کند ومی‌تواند بهره‌های زیادی ببرد یا آنکه از این موضوع غفلت بورزد و آسیب ببیند. در کنار این موضوع، تأثیر رفتار انسانی هم بی‌اثر نیست و وضعیت لایه ازون نمونه بارز آن است. اما در این میان سوال مهم این است که آیا عوامل معنوی و فرامادی هم در این امور طبیعی دخالت دارند؟
۲-بی‌شک موضوعات معنوی و فرامادی در این مسأله مورد نظیر دخیل هستند حال اینکه آیا این اثرگذاری در مسائل طبیعی با استخدام علل طبیعی است یا به شکل دیگری، بحث‌ها مختلف است. این جنبه را می‌توان اینطور تبیین نمودکه گاهی گناه اساسا در جهان مادی اثر می‌گذراد و این اثرگذاری موجبات بی‌بارانی، قحطی و خشکسالی را فراهم می‌کند. این گناهان حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی یا سیاسی و اجتماعی را در بر می‌گیرد.
۳-اگر بخواهیم این موضوع را برای مسلمانان و افراد با ایمان تبیین کنیم می‌توانیم با استناد به آیات قرآن این مسئله را مطرح کنیم. قرآن بیان می‌کند که استغفار و توبه به درگاه الهی این فرصت را فراهم می‌آورد که وضعیت بغرنج و سخت به شرایط مطلوب بدل شود، مثلا با خواندن نماز باران، خداوند به برکت نزول باران وضعیت خشکسالی را از بین ببرد.. طبیعی است که استغفار برای کسی است که گناه و خطا مرتکب شده است اما پس از آن به خطای خود پی برده و درصدد بازگشت به مسیر الهی است.
۴-در این باره خداوند در قرآن اشاره می‌کند که از پروردگارتان آمرزش بخواهید که او همواره آمرزنده است، [تا] بر شما از آسمان باران پی در پی فرستد، و شما را به اموال و پسران یاری کند و برایتان باغها قرار دهد و نهرها برای شما پدید آورد. در این رابطه خداوند به طور مشخص یک رابطه علّی معلولی را بیان می‌کند که اگر استغفار صورت بگیرد خداوند به بندگان خود عنایت خواهد کرد و برکاتش را نازل می‌نماید. این موضوع درحدی است که می‌توان یک بررسی تاریخی-تجربی از آن صورت گیرد. این همان چیزی است که در ادبیات دینی از آن تحت عنوان سنت‌های الهی یاد می‌شود. سنت‌الهی با قوانین طبیعی متفاوت است، در قوانین طبیعی منظور این است که شرایط مادی در وضعیتی قرار گیرد که مثلا باران ببارد. اما سنت‌های الهی آن قوه‌قاهره‌ای هستند که در صورت رخدادشان قطعا شرایط قوانین طبیعی نیز به وقوع می‌پیوندند.
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
