دیابت بی‌مزه؛ بیماری که با تشنگی بی‌پایان جان مبتلایان را تهدید می‌کند

باشگاه خبرنگاران جوان – وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است: وقتی سازوکار تشنگی بدن از کار می‌افتد، خودِ آب به خطری مهلک تبدیل می‌شود. دیابت بی‌مزه، برخلاف دیابت شیرین (دیابت نوع ۱ و ۲)، هیچ ارتباطی با تنظیم قندخون ندارد، اما صد‌ها هزار نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده است.

تشابه در نام، تفاوت در ماهیت

دیابت شیرین و دیابت بی‌مزه، هر دو در یک علامت مشترک هستند: دفع ادرار بیش از حد. واژه دیابت از زبان یونانی باستان به معنای «عبور کردن» گرفته شده که به‌خوبی نشان‌دهنده تکرر ادرار در هر دو بیماری است.

دیابت بی‌مزه چگونه ایجاد می‌شود؟

مشکل اصلی در هورمون ضد ادراری (AVP) است که به‌عنوان سیستم حفظ آب بدن عمل می‌کند. وقتی این سیستم مختل شود، کلیه‌ها توانایی خود را برای حفظ آب از دست می‌دهند. پیامد‌های این اختلال عبارت‌اند از:

احساس تشنگی دائمی.
تولید مقادیر زیاد ادرار رقیق و بی‌رنگ.
کم‌آبی مداوم بدن با وجود نوشیدن آب زیاد.

انواع و علل دیابت بی‌مزه

دیابت بی‌مزه مرکزی: شایع‌ترین نوع که در اثر کمبود هورمون ضد ادراری رخ می‌دهد.

دیابت بی‌مزه کلیوی: هنگامی رخ می‌دهد که کلیه‌ها به هورمون ضد ادراری پاسخ نمی‌دهند.

دیابت بی‌مزه حاملگی: مشکل در تجزیه هورمون ضد ادراری آن را ایجاد می‌کند و معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود.

دیابت بی‌مزه دیپسوژنیک: آسیب به مرکز تشنگی در مغز باعث احساس عطش کنترل‌ناپذیر می‌شود.

هر چهار نوع به علائمی مشابه (تشنگی و دفع ادرار بیش از حد) منجر می‌شوند، اما درمان هر کدام کاملاً متفاوت است.

خطرات مصرف بیش از حد آب

در موارد حاد، بیماران ممکن است تا ۱۵ لیتر در روز آب بنوشند. این موضوع می‌تواند سطح سدیم خون را به طور خطرناکی کاهش دهد و باعث سردرد، گیجی و تشنج شود و در موارد شدید حتی تهدیدکننده زندگی باشد.

هشدار پایانی

مصرف پایدار و توجیه‌ناپذیر آب می‌تواند نشانه بیماری زمینه‌ای باشد.
نوشیدن بیش از حد آب به خودی خود برای بدن سمی است.
در صورت مشاهده چنین علائمی، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

این بیماری به ما یادآوری می‌کند که دیابت، تنها به معنای مشکلات قند خون نیست و هرگونه تشنگی و دفع ادرار غیر طبیعی نیاز به بررسی پزشکی فوری دارد.

منبع: ایرنا