نشست تخصصی بررسی وضعیت مراکز نمایشگاهی کشور با محوریت «چالش‌ها، فرصت ها و راهکارهای توسعه مراکز نمایشگاهی» به میزبانی پایگاه خبری تیتر کوتاه و با حضور برخی از اعضای هیئت رئیسه انجمن نمایشگاه های بین المللی ایران برگزار شد.
نشست تخصصی «بررسی وضعیت امروز مراکز نمایشگاهی کشور» با حضور برخی اعضای هیئت رئیسه انجمن نمایشگاه های بین المللی ایران در محل سالن کنفرانس پایگاه خبری تیتر کوتاه برگزار شد. این نشست با هدف مرور فرصت ها و چالش های صنعت نمایشگاهی، واکاوی موانع توسعه مراکز نمایشگاهی و دریافت دیدگاه های کارشناسی برای ارتقای ساختار حکمرانی این حوزه شکل گرفت و طی آن، بر ضرورت شناسایی نمایشگاه به عنوان «صنعت»، تعیین متولی واحد، استانداردسازی و تمرکززدایی از تهران تأکید شد.
در این برنامه، جلیلی (رئیس انجمن و مدیرعامل مرکز نمایشگاهی خوزستان)، طحانیان (نایب رئیس انجمن و مدیرعامل مرکز نمایشگاهی اصفهان) طاهری (عضو هیئت رئیسه و مدیرعامل نمایشگاه لرستان)، مسعودی (دبیرکل انجمن) به تشریح اقدامات اخیر انجمن و مسیر تعامل با سازمان توسعه تجارت پرداختند و مهم ترین نیازهای توسعه مراکز نمایشگاهی کشور را برشمردند.
نمایشگاه ها؛ شبکه ای نوپا با ظرفیت ملی
در ابتدای نشست، جلیلی رئیس انجمن با اشاره به روند تاریخی شکل گیری مراکز نمایشگاهی کشور گفت: پیش از انقلاب تنها یک مرکز نمایشگاهی دولتی وجود داشت، اما پس از انقلاب و با توسعه استان ها، تعداد مراکز نمایشگاهی کشور به ۳۸ مرکز رسیده است. از این میان بیش از ۳۴ مرکز عضو انجمن هستند و چهار مرکز دیگر (به ویژه در مناطق آزاد) نیز در آستانه پیوستن به انجمن قرار دارند.
وی با تأکید بر اینکه مراکز نمایشگاهی ایران در قیاس با کشورهایی مانند آلمان و انگلیس «جوان و نوپا» محسوب می شوند، این نوپایی را یکی از دلایل طبیعی بروز چالش ها دانست؛ اما در عین حال اشاره کرد که بدنه مدیریتی مراکز استان ها از نظر تجربه و تخصص، به بلوغ کافی رسیده اند و از ظرفیت تصمیم سازی حرفه ای برخوردارند.
نبود متولی واحد؛ ریشه اصلی چالش ها
محور اصلی سخنان اعضای انجمن، «نبود متولی مشخص و واحد» برای صنعت نمایشگاهی کشور بود. به گفته سخنرانان، در سال های گذشته موضوع نمایشگاه ها میان نهادهای مختلف پاسکاری شده و همین مسئله باعث دخالت های غیرتخصصی و چندگانگی در تصمیم گیری شده است.
جلیلی در این باره تصریح کرد: تا زمانی که یک متولی مشخص در دولت برای صنعت نمایشگاهی تعریف نشود، دخالت کاری ها در استان ها ادامه دارد و مراکز نمایشگاهی امکان توسعه پایدار پیدا نمی کنند. استانداری ها، فرمانداری ها، ادارات صمت و حتی اصناف، به طور طبیعی تخصص نمایشگاهی ندارند، اما در نبود مرجع واحد، وارد حوزه اجرا و تصمیم سازی می شوند.
وی این وضعیت را به «چندضلعی شدن مثلث مسئولیت» تشبیه کرد و گفت افزایش متولیان پراکنده، مراکز نمایشگاهی را در بروکراسی و تداخل های اداری غرق می کند.
تعامل با توسعه تجارت و تدوین دستورالعمل ۱۴۰۴
یکی از دستاوردهای کلیدی مطرح شده در نشست، حصول توافق با سازمان توسعه تجارت برای پذیرش نقش انجمن به عنوان بازوی اجرایی مراکز نمایشگاهی بود. اعضای انجمن توضیح دادند که این مسیر پس از جلسات متعدد و چالش برانگیز، به تدوین «دستورالعمل ۱۴۰۴» انجامیده است.
به گفته رئیس انجمن، این دستورالعمل نتیجه حدود هشت ماه کار کارشناسی بوده و مهم ترین اصلاحات آن شامل رفع معایب دستورالعمل های قبلی و تقویت نقش بخش خصوصی، تعریف دقیق وظایف دولت در حد «نظارت و ارزیابی»، ممنوعیت برگزاری نمایشگاه خارج از مراکز رسمی استان ها، ایجاد سازوکار یکپارچه تقویم نمایشگاهی کشور بوده است.
وی افزود: انجمن تلاش کرده علاوه بر کاهش زمان پاسخ گویی و تصمیم گیری، مسیر برگزاری نمایشگاه ها را از بروکراسی طولانی دولت خارج کند و با پاسخ دهی سریع (حداکثر ۴۸ ساعته) مانع توقف رویدادها شود.
تقویم گذاری ملی و حل هم پوشانی نمایشگاه ها
در بخش دیگری از نشست، ساختار جدید تقویم گذاری نمایشگاه ها تشریح شد.
طبق این سازوکار، کارشناسان مراکز استانی تقویم پیشنهادی رویدادهای خود را تهیه می کنند و پس از بررسی در کارگروه های صادرات غیرنفتی استان ها، برای رفع هم پوشانی به انجمن و توسعه تجارت ارسال می شود.
احمدرضا طحانیان نایب رئیس انجمن و مدیرعامل مرکز نمایشگاهی اصفهان در این خصوص تأکید کرد: هم پوشانی ها یکی از مخرب ترین آسیب های صنعت بوده، زیرا در برخی مواقع چند نمایشگاه با موضوع مشابه در تاریخ های هم زمان برگزار می شد و همین مسئله ظرفیت محدود بازار داخلی را تضعیف می کرد. به گفته او، با سازوکار جدید، این هم پوشانی ها تا حد زیادی کاهش یافته است.
گریدبندی مراکز نمایشگاهی؛ بین المللی الف، ب و ملی
از جمله اقدامات اجرایی انجمن در این دوره، «رتبه بندی و گریدبندی مراکز نمایشگاهی» بود. سخنرانان اعلام کردند بر اساس شاخص های مشخص، مراکز به سه سطح: بین المللی الف، بین المللی ب، ملی، تقسیم شده اند.
این گریدبندی با هدف استانداردسازی، تعیین ظرفیت واقعی هر مرکز، ساماندهی مجوزها و تنظیم انتظارات برگزارکنندگان انجام شده و قرار است مبنای واگذاری رویدادها و صدور پروانه های فعالیت قرار گیرد.
نمایشگاه هنوز «صنعت» شناخته نمی شود
یکی از مهم ترین محورهای انتقادی نشست، عدم شناسایی نمایشگاه به عنوان یک صنعت مستقل در ساختار قانونی و سازمانی کشور بود.
مسعودی دبیرکل انجمن نیز در در این خصوص گفت: تا وقتی در چارت وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت «معاونت یا دفتر مشخص صنعت نمایشگاهی» تعریف نشده باشد، استان ها متولی را نمی شناسند و تصمیم ها پراکنده باقی می ماند. همان طور که شهرداری ها و وزارتخانه ها با توسعه کشور تخصصی شدند و برای هر حوزه دفتر مستقل ایجاد شد، صنعت نمایشگاهی هم به ساختار روشن نیاز دارد؛ وگرنه هر ارگان استانی خود را صاحب نظر تلقی می کند.
اثر تحریم ها بر ارتباطات بین المللی
در بخش دیگری از جلسه، تحریم ها به عنوان یکی از موانع بزرگ توسعه صنعت نمایشگاهی معرفی شد. به گفته طحانیان، تحریم ها ارتباط مراکز نمایشگاهی کشور با برگزارکنندگان و سایت های نمایشگاهی جهان را محدود کرده و باعث شده نمایشگاه های ایران کمتر در شبکه بین المللی دیده شوند.
در ادامه حاضران بر ضرورت توسعه آموزش، ارتباطات جایگزین و بازسازی مسیرهای همکاری حرفه ای خارجی تأکید کردند.
چالش مالی مراکز خصوصی و نگاه درآمدی سهامداران
در ادامه این نشست طاهری عضو هیئت مدیره انجمن و مدیرعامل مرکز نمایشگاهی استان لرستان با اشاره به ترکیب سهامداری مراکز نمایشگاهی گفت: بخش قابل توجهی از مراکز کشور خصوصی اند و مدل اداره آن ها «درآمد-هزینه ای» است. این مراکز برخلاف نمونه های جهانی که عمدتاً دولتی یا وابسته به شهرداری ها هستند، از ردیف بودجه حمایتی بی بهره اند؛ در نتیجه فشار هزینه های زیرساختی، مالیات، آب و برق و… مستقیماً بر دوش خود مرکز می افتد.
طاهری توضیح داد: چون نمایشگاه در ایران صنعت محسوب نمی شود، تعرفه خدمات و مالیات ها برای ما حتی از بخش تجاری هم سنگین تر است. همین موضوع توان توسعه زیرساخت را کاهش می دهد.
همچنین اشاره شد برخی نهادهای دولتی در استان ها خواستار حضور رایگان در نمایشگاه ها می شوند یا غرفه های بدون پرداخت هزینه تحمیل می کنند؛ مسئله ای که به گفته مدیران، ظرفیت اقتصادی مراکز خصوصی را تحلیل می برد.
ساماندهی مجریان و مقابله با «سامسونتی ها»
یکی از اقدامات جدی انجمن در این دوره، ساماندهی مجریان و برگزارکنندگان نمایشگاهی بود. رئیس انجمن اعلام کرد بخش قابل توجهی از برگزارکنندگان نمایشگاه های استانی با همکاری سازمان توسعه تجارت پرونده دار شده اند و نام آن ها در سامانه رسمی و سایت انجمن ثبت شده است. بر این اساس، مراکز استانی موظف اند صرفاً به مجریان دارای صلاحیت نمایشگاه واگذار کنند.
وی افزود انجمن با مجریانی که بدون آموزش و ساختار حرفه ای، خارج از مراکز رسمی و صرفاً با یک «کیف دستی» اقدام به برگزاری نمایشگاه می کردند برخورد کرده و برگزاری نمایشگاه خارج از سایت های رسمی در مراکز استان ها ممنوع شده است.
نقد مزایده های صرفاً قیمت محور
دبیرکل انجمن و دیگر مدیران حاضر، از مزایده های صرفاً عددی به عنوان یکی از آسیب های کیفی صنعت یاد کردند. به گفته آنان، برخی سهامداران خصوصی در استان ها صرفاً به بالاترین پیشنهاد مالی توجه می کنند و این مسئله باعث می شود نمایشگاه های تخصصی به دست مجریان غیرتخصصی بیفتد.
حاضران پیشنهاد دادند فرایند واگذاری باید دو مرحله ای شود: ابتدا احراز اهلیت و رزومه تخصصی، سپس رقابت مالی بین مجریان واجد شرایط.
برندسازی استانی و تمرکززدایی از تهران
در بخش برندسازی، انجمن اعلام کرد برای هر استان متناسب با مزیت های اقتصادی و هویتی آن، برند نمایشگاهی تعریف کرده است؛ به گونه ای که نام هر استان تداعی کننده یک حوزه تخصصی مشخص باشد.
در ادامه نشست، نمونه های مختلفی از ظرفیت های استانی مطرح شد؛ از خوزستان با محوریت صنعت نفت گرفته تا بوشهر که به عنوان یکی از مهم ترین قطب های تولید خرما شناخته می شود. همچنین اصفهان با فرش دستباف، فارس با حوزه صنایع دستی و گردشگری و چهارمحال و بختیاری با توانمندی های مرتبط با شیلات از جمله مواردی بودند که به عنوان مصادیق شاخص معرفی شدند.
اعضای انجمن تأکید کردند تمرکز رویدادها در تهران به زیان توسعه متوازن صنعت است و باید بخشی از نمایشگاه های مهم ملی و بین المللی به استان های دارای ظرفیت منتقل شود.
آموزش و شبکه سازی؛ برای وحدت رویه ملی
همچنین در این نشست انجمن از آغاز جدی برنامه های آموزشی در حوزه های روابط عمومی، امور اجرایی، اداری-مالی و مدیریت نمایشگاه خبر داد. همچنین برای ایجاد همگرایی و اطلاع رسانی سریع، گروه های تخصصی در فضای مجازی میان مدیران عامل، مسئولان اجرایی و روابط عمومی ها تشکیل شده است.
جلیلی رئیس انجمن گفت هدف از این شبکه سازی آن است که رویدادها و چالش های هر استان در کوتاه ترین زمان به اطلاع کل شبکه نمایشگاهی کشور برسد و هماهنگی حرفه ای و ملی تقویت شود.
نتیجه نشست
در جمع بندی این نشست تخصصی، اعضای انجمن نمایشگاه های بین المللی ایران و مدیران مراکز استانی تأکید کردند که مهم ترین مانع توسعه صنعت نمایشگاهی کشور، نبود متولی واحد و به رسمیت شناخته نشدن نمایشگاه به عنوان یک «صنعت» در ساختار قانونی و سازمانی دولت است؛ مسئله ای که زمینه دخالت های غیرتخصصی، چندگانگی تصمیم گیری در استان ها و تضعیف نقش بخش خصوصی را فراهم کرده است.
حاضران با اشاره به دستاوردهای ۱۸ تا ۱۹ ماه گذشته از جمله تدوین و ابلاغ دستورالعمل ۱۴۰۴، تقویت همکاری با سازمان توسعه تجارت، ساماندهی مجریان، ممنوعیت نمایشگاه های خارج از سایت های رسمی، گریدبندی مراکز و ایجاد سازوکار ملی برای تقویم گذاری و رفع هم پوشانی رویدادها، این اقدامات را گام های مؤثر برای نظم بخشی و استانداردسازی دانستند. همچنین بر لزوم اصلاح روند مزایده های صرفاً قیمت محور، حمایت زیرساختی از مراکز خصوصی، توسعه آموزش های تخصصی، برندسازی نمایشگاه های استانی و تمرکززدایی از تهران به عنوان مسیرهای ضروری برای ارتقای کیفیت و افزایش اثرگذاری نمایشگاه ها در اقتصاد ملی و استانی تأکید شد.
تیترکوتاه مدیا
سرمایه‌گذاری برای تولید؛ کدام سرمایه، کدام تولید؟
وبگردی
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
