آلودگی هوا؛ تهدیدی که زنان را بیشتر از مردان نشانه می گیرد

باشگاه خبرنگاران جوان – یک متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی، به تأثیرپذیری زنان و مردان از خطرات آلودگی هوا اشاره کرد و توضیحاتی داد. 

رضا روان پارسا گفت: هوای آلوده این روزهای برخی شهرها و به ویژه تهران تنها محدود به یک مشکل تنفسی نیست، بلکه به طور همزمان تهدید جدی برای قلب و عروق همه افراد جامعه است. ذرات بسیار ریز معلق در هوا، هنگام تنفس به ریه می‌رسند و از آنجا وارد جریان خون می‌شوند. این ذرات می‌توانند رگ‌ها را ملتهب کرده، فشارخون را بالا ببرند، نامنظمی ضربان قلب را سبب شوند و حتی خطر لخته شدن خون و در نهایت حمله قلبی و سکته را افزایش دهند.

روان پارسا گفت: پژوهش‌های معتبر بین‌المللی نشان داده‌اند که آلودگی هوا با بیماری‌های قلبی ارتباط مستقیم دارد، و مطالعات انجام شده در ایران نیز گزارش کرده‌اند که افزایش آلاینده‌ها در بسیاری از استان‌ها با بالا رفتن مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی همراه بوده است. در روزهایی که شاخص آلودگی هوا بالا می‌رود، افراد سالم ممکن است تنها دچار سردرد، سوزش گلو، تپش قلب، فشار روی قفسه سینه یا احساس خستگی بیشتر شوند، اما برای کسانی که فشارخون یا چربی خون بالا، دیابت، نارسایی قلب یا سابقه سکته قلبی یا مغزی دارند، این آلودگی می‌تواند به معنای تشدید خطر باشد.

وی در همین راستا اضافه کرد: به همین دلیل، توصیه می‌شود در روزهای آلوده از فعالیت شدید خارج از خانه خودداری شود، پنجره‌ها بسته بمانند و در صورت خروج ضروری، از ماسک مناسب استفاده شود. حفظ یک سبک زندگی سالم، کنترل فشارخون و چربی، و ادامه منظم داروهای قلبی نیز نقش مهمی در کاهش خطر دارند. اما نکته مهمی که کمتر درباره آن صحبت شده، تفاوت واکنش بدن مردان و زنان در برابر آلودگی هوا است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که زنان، به ویژه در زمینه بیماری‌های عروق مغزی، ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به آلودگی هوا داشته باشند. در برخی بررسی‌ها، افزایش آلاینده‌هایی مانند اوزون با افزایش قابل‌توجه‌تری در بروز سکته و آسیب‌های مغزی در زنان همراه بوده است؛ گرچه مردان نیز به شدت تحت تأثیر آلودگی قرار می‌گیرند.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که زنان در ارزیابی ریسک قلبی عروقی در هوای آلوده باید با دقت بیشتری پایش شوند. علت دقیق این تفاوت هنوز کاملاً روشن نیست، اما نقش عوامل هورمونی، تفاوت در واکنش التهابی بدن، و الگوهای فعالیت روزانه می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد. در مجموع، باید آلودگی هوا را یک هشدار جدی برای قلب و عروق بدانیم. در کلانشهر تهران که دوره‌های تکرار شونده آلودگی شدید هوا را تجربه می‌کنند، حفاظت از سلامت قلب نه فقط مسئولیت فردی، بلکه نیازمند اقدام و برنامه‌ریزی های کلان شهری و ملی است.

روان پارسا گفت: تا زمانی که راه‌حل‌های اساسی برای کاهش آلودگی هوا اجرا شود، بهترین کار این است که تمامی افراد، به ویژه افراد در معرض خطر بالاتر، توصیه‌های پیشگیرانه را جدی گرفته و هرگونه علائم احتمالی قلبی را سریع‌تر از قبل پیگیری نمایند.

منبع: مهر