استفاده از هوش مصنوعی در تحقیقات گیاه‌پزشکی ضروری است

باشگاه خبرنگاران جوان – غلامرضا گل‌محمدی روز سه‌شنبه در مراسم نکوداشت هفته پژوهش که توسط موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی برگزار شد افزود: سازمان تات پیشرو در بکارگیری از هوش مصنوعی است و در این راستا سخنگوی هوشمند کشاورزی را طراحی کرده است.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اظهارداشت: سخنگوی هوشمند کشاورزی برپایه بیش از ۹ هزار یافته علمی، کتاب و نشریه داوری‌شده طراحی شده و برخلاف سامانه‌های عمومی، داده‌های معتبر و تخصصی بخش کشاورزی کشور را در اختیار بهره‌برداران قرار می‌دهد.

وی تصریح کرد: این سازمان در سال‌های اخیر با رویکرد مسئله‌محوری و حل چالش‌ها از ظرفیت دانشگاهیان، پژوهشگران، فناوران، بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کرده و امروز موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی به‌عنوان یکی از بازو‌های علمی موثر، نقش مهمی در این مسیر ایفا می‌کند.

گل محمدی گفت: به‌کارگیری هوش مصنوعی در تشخیص آفات، بیماری‌های گیاهی و ارایه راهکار‌های کنترلی دقیق از جمله برنامه‌های جدی سازمان و موسسه گیاه‌پزشکی باید باشد و هوش مصنوعی می‌تواند به کشاورزان در مزرعه کمک کند.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با اشاره به دستاورد‌های هوشمندسازی در بخش کشاورزی افزود: در حوزه آبیاری هوشمند، طی سال گذشته حدود ۱۰ هزار هکتار از اراضی کشور تحت پوشش قرار گرفت که منجر به کاهش ۱۳ درصدی مصرف آب و افزایش ۱۸ درصدی تولید شد.

وی همچنین توسعه کشت چغندر پاییزه در سطح ۴۰ هزار هکتار و صرفه‌جویی بیش از ۱۱۰ میلیون مترمکعب آب را از دیگر اقدامات موثر در راستای سازگاری با تغییر اقلیم برشمرد.

گل‌محمدی به تصویب «طرح تاب‌آوری امنیت غذایی» در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: در این طرح، ماده‌ای گنجانده شده که امکان تامین منابع مالی از محل واردات را برای مرکز رونوشت ذخایر و منابع ژنتیکی کشور را فراهم می‌کند.

وی افزود: موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور با در اختیار داشتن بزرگ‌ترین موزه تنوع ژنتیکی خاورمیانه شامل حدود ۴.۵ میلیون نمونه، نقش بی‌بدیلی در حفظ، تقویت و بهره‌برداری از این ذخایر دارد.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تغییر اقلیم را یکی از چالش‌های جدی پیش‌روی بخش کشاورزی برشمرد و اظهار داشت: با ظهور آفات و بیماری‌های جدید و کاهش کارایی برخی روش‌های کنترلی گذشته، ورود جدی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی به پژوهش‌های نوین، به‌ویژه در حوزه فناوری‌های زیستی و هوش مصنوعی، یک ضرورت است.

وی از تدوین ساختار جدید سازمان تات خبر داد و گفت: ساختار جدید با محورهایی، چون کوچک‌سازی، منطقی‌سازی، حذف وظایف موازی، توجه به ماموریت‌های جدید، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان تدوین شده و امیدواریم حداکثر تا یک ماه آینده برای بررسی و تصویب به شورای عالی اداری کشور ارسال شود.

در این مراسم، ضمن تجلیل از محققان و پژوهشگران برتر سازمان، تمبر یادبود به مناسبت یکصدمین سالروز تشکیل موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی رونمایی شد.

لزوم به‌روز‌رسانی و مسئله محوری پژوهش‌های بخش کشاورزی

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور نیز در این نشست بر ضرورت مسئله محور و به روز بودن پژوهش‌های بخش کشاورزی تاکید کرد و گفت: نتیجه این نوع تحقیقات باید به به‌روزرسانی دستورالعمل‌ها و روش‌های اجرایی منجر شود تا پاسخگوی شرایط جدید کشور باشد.

مریم جلیلی‌مقدم افزود: تغییر الگوی بارش، افزایش میانگین دما و پیامد‌های ناشی از تغییر اقلیم موجب شده بسیاری از روش‌ها و توصیه‌هایی که سال‌ها پیش در منابع علمی و دانشگاهی مورد استفاده قرار می‌گرفت، امروز کارایی لازم را نداشته باشند و از این رو بازنگری و اصلاح دستورالعمل‌های فنی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور جایگاه پژوهش را در اسناد بین‌المللی یادآور شد و اظهار داشت: در کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات (IPPC) که در سال ۱۹۹۷ مورد تجدیدنظر نهایی قرار گرفت و همچنین در چارچوب موافقت‌نامه SPS، کشور‌ها ملزم به رعایت استاندارد‌ها و موازین بین‌المللی هستند، مگر آنکه بتوانند براساس تحقیقات و پژوهش‌های خود، توجیهات فنی مستند و قابل اثبات برای جامعه جهانی ارایه کنند، موضوعی که اهمیت پژوهش کاربردی و معتبر را دوچندان می‌کند.

وی تصریح کرد: اگرچه تولید علم در سطح جهانی اهمیت دارد، اما اولویت کشور ما انجام پژوهش‌هایی است که مسایل روز بخش کشاورزی و نیاز‌های واقعی عرصه اجرا را هدف قرار دهد و به طور مستقیم به حل مشکلات موجود کمک کند.

وی نقش موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور را به عنوان ستون فقرات علم گیاه‌پزشکی و پشتیبان اصلی بخش‌های اجرایی بسیار مهم دانست و تصریح کرد: این موسسه می‌تواند با ارایه پشتوانه‌های علمی و فنی از مجموعه‌هایی که در خط مقدم مبارزه با آفات و بیماری‌های گیاهی قرار دارند، حمایت موثر داشته باشد.

جلیلی‌مقدم از تدوین تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان حفظ نباتات و مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور خبر داد و گفت: این تفاهم‌نامه با هدف ایجاد چارچوبی منسجم و ضابطه‌مند برای توسعه همکاری‌ها تهیه شده است.

وی افزود: هرچند در ساختار اداری تفکیکی میان این دو مجموعه وجود دارد، اما در نگاه ما هیچ مرزی میان سازمان حفظ نباتات و مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی نیست و هم‌افزایی این دو نهاد می‌تواند گام‌های مؤثر و ماندگاری برای کشور به همراه داشته باشد.

منبع: وزارت جهاد کشاورزی