قراولان سرخه حصار | یک روز در کنار محیط‌بانان حیات‌وحش که مهربانند و سختکوش
رونویس-رابعه تیموری: رضا محمدجعفری و محمود شاه مرادی برای حفاظت از جان این موجودات زبان بسته روزها و شب‌های سرد و گرم بسیاری را در کوه و دشت سر کرده‌اند و در رویارویی با شکارچیان متخلف جان‌شان را به خطر انداخته‌اند:
خودروی پیکاپ؛ اسلحه کلاشینکف
پاسگاه محیط‌بانان سرخه حصار روی یکی از مرتفع‌ترین تپه‌های جاده پر پیچ و واپیچ ده ترکمن جا خوش کرده است. پیمودن مسیر طولانی و ناهموار این پاسگاه تا گردنه قره چشمه فقط از خودروی پیکاپ قدیمی پاسگاه برمی آید که سال‌ها همدم «رضا محمد جعفری» در کوه و دره‌های منطقه سرخه حصار بوده است. محمود شاه مرادی که کلانشینکف روی دوشش هیبتی ایلیاتی به او بخشیده، سوار بر رخش آهنی تیزپایش جلوتر از پیکاپ حرکت می‌کند. در و دروازه منطقه حفاظت شده سرخه حصار به راهبندی زنجیری خلاصه می‌شود که در ورودی منطقه نصب شده است.
میشهای از گله جدا افتاده
چند سارگپه و شاهین به آسودگی در آسمان صاف و آبی سرخه حصار می‌چرخند. دورتادور دره‌های سنگی آغاج دره و رزک را قله‌های کوه‌های بابا علی و تخت تالق و سه پاه در میان گرفته‌اند و در دامنه کوه‌ها رمه‌های میش و آهو در حال جست‌وخیزند. به دیدن آنها محمدجعفری با دوربینش به‌دنبال تک و توک کل و میش‌ها و بره آهوهایی می‌گردد که از گله جدا افتاده‌اند. فصل زایش میش‌ها نزدیک است و گرگ و شغال‌های گرسنه در کمین میشهای سنگین باری هستند که تک‌وتنها پشت تپه‌های گردنه قره چشمه پناه گرفته‌اند تا بارشان را به سلامت زمین بگذارند. شاه مرادی به سراغ گوشه کنار تخته‌سنگ‌هایی می‌رود که از چشم‌های تیزبین دوربین پنهان می‌مانند.
مدیران بیل به‌دست
وقتی به چشمه خداداد می‌رسند، محیط‌بانان کارکشته که مسئولان پاسگاه محیط‌بانی سرخه حصار هم هستند، عناوین مدیریتی و سابقه‌های ۲۵ساله و ۱۵ساله خود را کنار می‌گذارند و بیل به‌دست می‌گیرند تا آبشخوری را که خودشان برای حیوانات تشنه ساخته‌اند، پاکیزه کنند. آب پاکیزه چشمه که در بستر آبشخور روان می‌شود، سرو کله میشهای تشنه هم پیدا می‌شود. هرم خاکستر آتشی که در نزدیکی آبشخور روشن شده، محیط‌بانان کهنه‌کار را به جستجوی گردشگر یا شکارچی‌ای وامی دارد که وارد قلمرو حیوانات شده و شاید قصد آسیب رساندن به آنها را داشته باشد.
صیادانی که صید شدند
درختان کهنسالی که در دامنه کوه‌های تخت تالق و درانجیرک قد کشیده‌اند، قد و بالا و برگ‌وباری به هم زده‌اند و فضای پشت خود را محصور کرده‌اند. شاه مرادی لابه لای همین درختان چند شکارچی غیرمجاز را به دام انداخته است. او تعریف می‌کند: «یک روز در حال گشت‌زنی بودم که بره می‌شی وحشی هراسان و وحشت‌زده به طرفم آمد. از حالش متوجه شدم خطری او را تهدید می‌کند و به‌دنبالش به راه افتادم. او من را به پشت درختان برد که چهار شکارچی مشغول سلاخی مادر بره میش بودند. وانمود کردم که با شکارچیان کنار می‌آیم تا از دستشان نجات پیدا کنم، ولی وقتی خلاص شدم درخواست نیروی کمکی کردم و آنها را در کمینگاه‌شان به دام انداختیم.»
کمین‌های شبانه
وقتی محیط‌بانان برای صید صیادان متخلف در تاریکی شب در پرتگاه‌ها و صخره‌های لابه لای کوه‌ها کمین می‌کنند، حتی اگر سرمای چله زمستان تا مغز استخوان‌شان را بسوزاند، باز هم باید تاب بی‌اورند و آتش روشن نکنند تا کمین گاه‌شان پنهان بماند. در این مواقع و درحالی‌که آنها در تک و تای به دام انداختن صیاد یک توله پلنگ هستند، شاید خودشان در حلقه گله‌ای پلنگ، گرگ یا شغال و روباه گرفتار شوند. شاه مرادی و محمدجعفری از این لحظات بسیار داشته‌اند و وقتی بعد از ساعت‌ها بی‌دارخوابی در کمینگاه، خواب چشم‌های خسته آنها را بسته، به دندان قروچه حیوانی درنده که روی سینه آنها نشسته از خواب پریده‌اند! محیط‌بانان سفیدمو عشایرزاده‌اند و عشق آنها به طبیعت چاشنی شجاعت و بی‌پروایی ایلیاتی‌شان شده تا شکارچیان پرطمع بسیاری را در دست درازی به طبیعت وحشی سرخه حصار ناکام بگذارند.
فداییان گنجینه‌های طبیعی ایران
کاظم مصدق محیط‌بان ۴۵ساله پارک ملی گلستان که به‌تازگی و در درگیری با شکارچیان غیرمجاز به شهادت رسیده، اولین همکار محمدجعفری و شاه مرادی نیست که جانش را بر سر حفاظت از گنجینه طبیعی وطنش گذاشته است. آنها خوب می‌دانند که شاید هر یک از محیط‌بانان حیات‌وحش پس‌ازآن که چند روز وچند شب با کمترین جیره آب و غذا در تپه‌ای کمین کرده باشند تا شکارچی غیرمجازی را به دام اندازند، محدودیت‌های قانونی محیط‌بانان برای استفاده از سلاح، آنها را دست بسته وابگذارد و درست در لحظه رویارویی با شکارچی جان عزیزشان تنها حربه‌ای باشد که برای دفاع از جان حیوانات در چنته داشته باشند. اگر چه این قانون مراحل اصلاح خود را می‌گذراند، اما تاخیر و تعلل چندین‌ساله در به سرانجام رساندن و اصلاح این قانون، تراژدی تلخ و غم‌انگیز فدا شدن جان محیط‌بانان را کشدار و پرتکرار کرده است …
بیشتر بخوانید:این شماره تلفن را در موبایل خود برای حفظ طبیعت ذخیره کنید
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |
