
۰۹:۵۶ – ۳۰ آذر ۱۴۰۴
رونویس– ستارهشناسان با سیارهای فراخورشیدی روبهرو شدهاند که بهنظر میرسد یکی از عجیبترین دنیاهای شناختهشده در سراسر کیهان باشد. این سیاره به دور ستارهای نوترونی با چرخش سریع به نام تپاختر میچرخد؛ اما قرارگیری در مدار تپاختر، به هیچوجه عجیبترین نکته درمورد سیاره فراخورشیدی PSR J2322-2650b نیست.
مایکل ژانگ از دانشگاه شیکاگو و تیم همراهش، سیاره مورد بحث را در فاصله بیش از دو هزار سال نوری از زمین و با کمک چشمان تیزبین تلسکوپ فضایی جیمز وب پیدا کردند.
تیم پژوهشی در همان نگاه اول دریافت که با پدیدهای کاملاً متفاوت طرف است. واکاوی طیف نوری این سیاره نشان داد که در جو آن هیچ خبری از ردپای معمول آب یا دیاکسیدکربن نیست؛ موادی که انتظار میرود در سیارهای با ابعاد مشابه مشتری بهوفور یافت شود. در مقابل، دانشمندان با حقیقتی غیرمنتظره روبهرو شدند: اتمسفری لبریز از مولکولهای خالص کربن.
تابهامروز، مولکولهای کربن در اتمسفر هیچ سیاره فراخورشیدی دیگری مشاهده نشده بود؛ چرا که کربن در جو سیارات میل شدیدی دارد تا به جای پیوند با خودش، با اتمهای دیگر ترکیب شود. ژانگ میگوید: «برای اینکه کربن مولکولی در اتمسفر باقی بماند، باید تقریباً تمام عناصر دیگر، یعنی تمام اکسیژن و نیتروژن محیط حذف شود؛ کاری که اصلاً نمیدانیم چطور ممکن است رخ دهد. ما هیچ اتمسفر سیارهی دیگری را نمیشناسیم که حتی ذرهای به این مورد شبیه باشد.»
ماجرا وقتی عجیبتر میشود که بدانیم این سیاره چنان به ستاره میزبانش نزدیک است که گرانش عظیم تپاختر، ساختار آن را کشیده و به به صورت لیموییشکل درآورده است. در این جهان بیگانه، زمان معنای دیگری دارد و یک سال کامل تنها ۷٫۸ ساعت طول میکشد. دما نیز در سردترین نقاط سیاره به حدود ۶۵۰ درجه سانتیگراد میرسد. نکته عجیب دیگر اینجاست که برخلاف بیشتر سیارات غولپیکر، بادهای این سیاره در جهتی کاملاً مخالف با چرخش خود آن میوزند.
ژانگ توصیف جالبی از این وضعیت دارد: «تصور کنید با سیارهای مواجه هستید که به دلیل وجود ابرهای گرافیتی در اتمسفرش، به رنگ قرمز تیره دیده میشود؛ چیزی شبیه به یک لیموی شیطانی. به جرئت میتوان گفت این سیاره قطعاً عجیبترین سیاره فراخورشیدی کشفشده تاکنون است.»
مجموعه این ویژگیهای ضدونقیض، توضیح نحوهی شکلگیری سیاره PSR J2322-2650b را برای دانشمندان بسیار دشوار ساخته است؛ گویی این جرم فضایی ساخته شده تا تمام مدلهای علمی تثبیتشده درباره تشکیل سیارات را به چالش بکشد. فعلاً این دنیای دوردست و مبهوتکننده، به عنوان یک معمای سربسته در اعماق فضا باقی مانده است.
گزارش یافتهها در نشریهی The Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.
منبع: زومیت
|
مطالب پیشنهادی از سراسر وب |

